Reisblog Singlereis winters Fins Lapland

Nog steeds bestaat het beeld dat singlereizen worden geboekt door alleenstaanden. Dat is zeker niet het geval. Vaak is een groot deel van de groep - om welke reden dan ook - alleengaand. Het is als soloreiziger prettig om met gelijkgestemden een mooie en georganiseerde rondreis inclusief activiteitenprogramma en reisbegeleiding te maken.

Als je in Finland bent, wil je natuurlijk het noorderlicht zien. En dus doe je er alles aan om de dansende groene flarden met het blote oog waar te nemen. Hoe? Door goed het weerbericht in de gaten te houden en de noorderlichtvoorspellingen op allerlei apps en websites van minuut tot minuut te monitoren.

Een korte uitleg over het noorderlicht

Een voorwaarde om het noorderlicht te zien is dat er zonneactiviteit is. Het noorderlicht ontstaat door elektrisch geladen deeltjes die door de zon de ruimte in worden geslingerd. Deze deeltjes komen in aanraking met onze atmosfeer en de gassen die daar vrijkomen, stralen licht uit. 

Wanneer is de kans het grootst om het noorderlicht te zien?

Een donkere, onbewolkte hemel (met zo weinig mogelijk lichtvervuiling) is ideaal om het ongrijpbare natuurfenomeen te spotten. 

Op groepsreis in Fins Lapland, mijn ervaringen met het noorderlicht 

De eerste twee avonden staan we in de thermo-overalls te turen naar een bewolkt hemeldek. Ook op de derde dag waren de vooruitzichten op het waarnemen van dit ongrijpbare natuurfenomeen nihil. Prompt verschijnt er dan natuurlijk een foto in de appgroep met de opmerking: ‘Het is zover’. Tsja, wat doe je dan? Hop, sprinten naar je kamer, snel dat thermo-overall aan en in een draf in de vrieskou in. Om vervolgens naar een pikzwarte, bewolkte lucht te kijken en de reacties in ontvangst te nemen waar je niet op zit te wachten die variëren van ‘ja jammer joh, te laat’ en ‘ik zei het toch’ tot ‘nog nooit zoiets moois gezien’.

Aan het einde van de week geeft de Aurora Forecast-app dan eindelijk groen licht: de kans is zeer groot. Het moet gezegd: het zien van het noorderlicht is een spiritueel geluksmoment waar je je spontaan stil en dankbaar van wordt.

99 procent van alle deelnemers kiest voor de huskysafari. Hoewel de sneeuwscootersafari vlak daarachter komt. De meeste sledetochten zijn tien kilometer lang en voeren door de witte wildernis. Al bij aankomst schalt het luide gehuil van de husky’s je tegemoet. 

Voordat de slede in beweging wordt getrokken, krijg je als bestuurder uitleg hoe je remt en hoe je heuvelop rijdt. Je helpt de husky’s dan een handje door met één voet de slee mee aan te duwen. De bestuurder mag tijdens de rit geen foto’s nemen, de bijrijder in de slee mag dat uiteraard wel. Het is namelijk belangrijk om afstand te houden. Dat is niet altijd gemakkelijk omdat de ene span met zes husky’s harder rent dan de ander en die vervolgens dreigt in te halen.

Vaak wisselt de begeleider aan het begin van de rit de husky’s slee totdat de juiste combinaties zijn gevormd. De keuzes zijn gebaseerd op de volgende drie uitgangspunten:
1. De leiders lopen voorop.
2. In het midden rennen de snelle husky’s.
3. De sterkste husky’s volgen altijd als laatste.
Veelal wordt op de route een stop gemaakt om van bestuurder te wisselen en voor een snack en warme drank (een typisch Fins kruidendrankje met appel- en cranberrysap). 

Wat feitjes op een rij over een huskyboerderij

✓ Op de huskyboerderij vormen de honden een grote familie.
✓ In veel huskyboerderijen verblijven husky’s in drietallen in een kennel. Op de deur staan de namen en hoeveel voer ze krijgen (dat varieert van 1 tot 2 kg per dag).
✓ In september beginnen de trainingen en het winterseizoen start in december en eindigt eind maart. In de zomer doen de husky’s alleen hikings.
✓ De dag begint met voederen, als ontbijt krijgen ze vlees met warm water.
✓ In Finland leven twee rassen: de Siberische husky (lang haar) en de Alaska husky (kort haar). De Siberische husky is een inheems ras, de Alaska husky niet.
✓ De husky’s mogen pas als ze 1,5 jaar oud zijn hun eerste sledetochten van tien kilometer
✓ Als ze circa elf jaar zijn, gaan ze met pensioen; de husky’s blijven dan tot hun dood op de boerderij.

Passende helm? ✓
Handschoenen? ✓
Snowboots en dikke kleding? ✓

Na het invullen van een schade- en aansprakelijkheidsformulier (het is mogelijk je vooraf tegen schade aan de sneeuwscooter te verzekeren met een eigen risico) en een uitgebreide instructie van de safarigids ga je op veilige afstand van elkaar in colonne op pad. 

De gids rijdt altijd voorop. Onderweg wordt op een aantal momenten gestopt, onder meer om te wisselen van bestuurder. Natuurlijk is het heerlijk om even de gashendel open te trekken. Maar het is vooral genieten om te rijden door de diepe sneeuw in ongerepte boslandschappen en over bevroren ijsvlaktes.

Langlaufen is niet te vergelijken met skiën. Cross-country skiing (de wat hippere benadering) is een echte Finse volkssport. Zo zie je op een zondagochtend Finnen relaxed een tochtje maken over een van de vele meren.

De ski’s zijn smal en lang. Met een soort kliksysteem zit de punt van de schoenen vast aan de latten. De clue is om met een voorwaartse loopbeweging op gang te komen en vervolgens te gaan glijden. Eigenlijk best makkelijk als je in de sporen blijft (loipes), het enige is dat je goed je balans moet zien te houden.
Echte wandelaars omarmen langlaufen.
 
In Fins Lapland vind je diverse skigebieden met perfecte sneeuwcondities. Bijvoorbeeld in Levi. De hellingen zijn vrij vlak en kort. Deze zijn ideaal voor de beginnende skiër of als je al langere tijd niet meer op de lange latten hebt gestaan. Ook de ervaren skiër vermaakt zich hier prima voor een middagje . 
 
Bijkomend voordeel van de wat grotere wintersportoorden in Fins Lapland: de levendigheid en gezelligheid. De winkeltjes, restaurants en bars brengen de nodige reuring. Na een aantal dagen in de ‘witte wildernis’ is dit een heerlijke afwisseling.

Rendieren zijn betrouwbare en sterke beesten en werden lange tijd gebruikt als trekdier. Het beeld van de Kerstman die in een slee voorgetrokken wordt door rendieren is natuurlijk een klassieker.

Een rondje in een slee die voortgetrokken wordt voelt een tikkeltje ongemakkelijk aan. Helemaal als je de snuit van een rendier die een slee achter je voorttrekt opeens in mijn nek voelt. Interessanter is een rondleiding op het het terrein waar de rendieren binnen een omheining in de wintermaanden leven. Veelal veel rendierboerderijen wordt tijdens een lunch ook rendiervlees geserveerd, voor de Finnen een delicatesse.

Wat feitjes op een rij over rendieren in Fins Lapland

✓ De rendieren in Fins Lapland zijn gedomesticeerd (half wild) en lopen in de zomer los rond.
✓ In de winter, als de grond bedekt is met een dik pak sneeuw, keren ze terug naar hun geboortegrond - de boerderij, waar ze bijgevoederd worden.
✓ Het favoriete eten van rendieren is het mos dat aan de bomen groeit (blackbeard, dit groeit alleen in schone lucht).
✓ In de zomer zijn muggen en steekvliegen de grootste vijand.
van de rendieren en daarom krijgen ze in de winter vaak een beschermende injectie.
✓ Rendieren kleuren in de winter wit.
✓ Rendieren worden vooral gehouden voor hun vlees, melk en huid.
✓ Rendiervlees is zeker niet goedkoop.

Finnen staan natuurlijk bekend als fervente saunabezoekers. Wat je niet zou verwachten is dat de Finnen behoorlijk preuts zijn.

In de gemengde sauna’s is het usance om je badkleding aan te houden. De publieke sauna’s zijn een ontmoetingsplek en maken deel uit van het sociale leven. In de gescheiden sauna’s is het weer heel gewoon om in je adam- of evakostuum te ontspannen.

Veel sauna’s beschikken over een hot tub en liggen aan een meer. En dat is natuurlijk niet zonder reden. Wat opvalt is dat de Finnen zo’n beetje om de tien seconden water op de saunakachel gieten (heet!). Voor afkoeling dompelen de Finnen zich allemaal in het wak van het meer dat hiervoor speciaal gemaakt is (brrrrrrr)!

Als je gaat wandelen in Fins Lapland wordt steeds sterk aangeraden op de paden te blijven omdat je anders tot wel een meter diep weg kunt zakken in de sneeuw. En ja, in zo’n geval zijn sneeuwschoenen best handig. 

Een geliefde activiteiten is dan ook een sneeuwschoenwandeling door de ongerepte winternatuur. Nee, je krijgt geen ‘tennisrackets ondergebonden’. Dit zijn lichte, hippe plastic modellen. Ook worden wandelingen door de natuur aangeboden waarbij je onder je schoenen of laarzen anti-slipnoppen ondergebonden krijgt. Deze zijn ideaal bij ijzige omstandigheden. 

Eind december/begin januari zijn de dagen het kortst. De zon komt een deel van de schemerdag niet boven de horizon uit. Desondanks is de kerstvakantie een populaire vakantieperiode. 

Vanaf januari worden de dagen weer langer en deze maand wordt door veel reizigers beschouwd als een goede reistijd. 

In februari is het nog een tandje kouder, hoewel de laagstaande zon voor een sprankje warmte zorgt. De dagen zijn weer langer en de kans op het zien van het noorderlicht is groter.

Maart is ook een prima reisperiode om om Fins Lapland te bezoeken. Het is het einde van het toeristenseizoen en niet meer zo extreem koud, De dagen tellen bijna twaalf uur daglicht.

We horen vaak tegenstrijdige verhalen over de Finnen: dat veel Finnen last hebben van depressiviteit in de donkere dagen, maar ook dat de Finnen het gelukkigste volk van de wereld zijn. Mijn ervaringen? De Finnen die ik heb ontmoet zijn allemaal heel vriendelijk en hartelijk, hebben humor en zijn erg relaxed.

Leuke weetjes 

✓ Finnen houden niet van een volle portemonnee. De meeste transacties gaan met pinpas en creditcard. De afkeer van muntgeld is zelfs zo groot, dat na de introductie van de euro de Finse regering als eerste besloot om de één en twee eurocentmunten uit de roulatie te halen. Deze zijn nauwelijks in omloop gebracht en zijn vandaag de dag ware collectoritems.
✓ Op culinair gebied kom je niets tekort. Wat bijvoorbeeld goed smaakt zijn de wilde bessen en de stevige kwarkyoghurt bij het ontbijt. De bessen worden in september geplukt in de omliggende moerassen en zijn rijk aan vitamine C. 
✓ Nergens anders vind je zo’n schone, heldere lucht. 
✓ Het kraanwater smaakt nergens zo lekker in Fins Lapland!
✓ De bomen in het noorden van Finland groeien door de kou veel langzamer. Het hout is ook veel harder dan in het zuiden van het land. Veel mensen leven in Fins Lapland dan ook van houtbouw. Vooral kelo, de verharde stam van oude, dode en schorsloze dennen en sparren, is superrobuust. Dit is het meest duurzame houtsoort ter wereld.

Lapland is de meest noordelijke regio van Finland en ligt grotendeels ten noorden van de poolcirkel. Als Koning Winter zijn intrede doet, worden de open toendra’s en berkenbomen gehuld in een smetteloze sneeuwkraag en een dikke ijslaag maakt zich meester van de meren. De winters lijken in de uitgestrekte wildernis van Lapland eindeloos en het is niet ongebruikelijk dat het kwik daalt tot wel min 30 graden Celsius.

Lapland is het thuis van de Sami, een van de laatste resterende inheemse volken in Europa

De Sami-bevolking heeft een unieke relatie met de circa 200.000 rendieren die hier leven zijn. Je kunt wel zeggen dat zij een twee-eenheid vormen. De rendieren zijn voor de Sami altijd een betrouwbare bron van voedsel, kleding, vervoer en beschutting geweest. Zonder de dieren zou het leven voor de Sami onmogelijk zijn.

In de winter, als het voedsel schaars is, voeden de Sami-herders hun kuddes bij, door met sneeuwscooters op zoek naar de kuddes en ze te voorzien van hooi. De omgang van de Sami met de rendieren is een voorbeeld hoe de mens met respect, en op duurzame en verantwoorde wijze omgaat met de natuur. Zij beschouwen de rendieren ook niet als eigendom. IJsvissen was voor de Sami in de winter ook een cruciale vaardigheid om te overleven.