Reisblog Kroatië

Als er in Kroatië tegen je wordt gezegd: ‘Idemo na kavu’, dan word je uitgenodigd om koffie te drinken. Maar het betekent meer dan alleen koffiedrinken; het is een uitnodiging om te socializen. Samenkomen met vrienden, een werkafspraak met een collega of bijkletsen met de buurvrouw die toevallig voorbij loopt. It’s a way of life. Er zijn zelfs ongeschreven regels die bij de Kroatische koffiecultuur horen.

Drink koffie als een local tijdens jouw vakantie in Kroatië:

• Om te beginnen, drink je koffie langzaam. Het gesprek staat op de eerste plaats, de koffie staat op de tweede. Snel aanschuiven en weer door? Dat is geen optie, neem de tijd. 
• Degene die het voorstel doet, betaalt. De volgende keer betaalt de ander. Dit gaat op een natuurlijke manier, niemand houdt bij wie er ‘aan de beurt is’. Voor een koffie betaal je niet meer dan €2,50. Op de toeristische plekken betaal je het dubbele, maar daar zul je geen Kroaat aantreffen
• ‘Koffiedrinken’ betekent niet letterlijk ‘koffiedrinken’, je kunt ook een ander drankje bestellen, of een gebak of zoete lekkernij
• Aan je koffie voeg je alleen suiker en melk toe, siroop met een smaakje is onacceptabel. Bij warm weer is een 'ledena kava' (ijskoffie) toegestaan
• Koffie opgedronken? Voel je niet gehaast om af te rekenen en te vertrekken. Je kunt blijven zitten zolang je wilt

Het eilandleven is voor mij onlosmakelijk verbonden aan een vakantiegevoel. En hiervoor hoef je niet naar Ibiza, de Kroatische eilanden zijn minstens zo fijn. Het land telt zo'n 1200 eilanden, sommige bekender dan anderen. Bijvoorbeeld Hvar, waar je zomaar wereldberoemde celebrities tegen het lijf kunt lopen. Of eiland Korčula, waar Marco Polo geboren is. Krk - voor de kust van Istrië - is ook een bekende en zeker een aanrader.

Voor mij overtreft het eiland Brač - vlakbij Split - alle verwachtingen van een verblijf op een eiland. Waarom? Vanwege de sfeer die er hangt, bijna magisch. Aan de ene kant van Brač heb je prachtige uitzichten op eiland Hvar en aan de andere kant uitzichten op Split. Je hebt er ontelbaar veel olijfbomen langs de smalle weggetjes, de geur van de zee en het prachtige strand Zlatni Rat, vaak benoemt tot het mooiste strand ter wereld. De vorm van deze gouden hoorn - de vertaling van ‘zlatni rat’ - is steeds anders vanwege de golven en de wind. Dat is toch bijzonder? Je zwemt hier bovendien in heerlijk schoon en helder water. 

Breng een bezoek aan de stad Bol, vlakbij Zlatni Rat, of ga lekker eten in de schattige plaats Milna. Vergeet ten slotte niet om een unieke souvenir mee te nemen. Het eiland is bekend om haar witte kalksteen die je langs de Kroatische kust veel terugziet in bouwwerken, sieraden en accessoires voor in huis. De kalksteen is zelfs gebruikt bij de bouw van het Witte Huis in Washington. Neem de mediterrane sfeer mee naar huis en houd zo het vakantiegevoel het hele jaar vast!

Zo divers als het land is, is ook haar keuken. In elke regio zijn er typische gerechten, maar ik denk dat ‘mediterraan’ de Kroatische keuken het beste samenvat. 

Ik houd van lekker eten; goede producten en rijke smaken. Dit zijn duidelijk mijn roots, dit heb ik van huis uit meegekregen. En als je lekker wilt eten, moet je daar moeite voor doen. Zo is mijn passie voor koken ontwikkeld. Ook als ik op vakantie ben in Kroatië, sta ik graag in de keuken. Ik ga naar de lokale markt, bijvoorbeeld in Trogir of Split, voor verse groenten en specerijen.

Bezoek ook eens een markt tijdens een uitstapje naar één van de steden en proef de lokale sfeer. Geniet van alles wat je ziet en ruikt, koop lekker vers fruit voor bij de lunch en vergeet niet om een flesje maslinovo ulje (olijfolie) mee te nemen voor thuis!

Eet als een local:

• Een authentiek restaurant heet in Kroatië een konoba. Een konoba heeft geen uitgebreide menukaart en je kan er alleen traditionele gerechten en wijnen bestellen
• Vermijd de restaurants aan de riva (waterkant) als je in kuststeden bent. Veel restaurants zijn hier gevestigd; je zit heerlijk aan het water en iedereen weet de boulevards te vinden. Maar daar betaal je ook voor en van kwaliteit ben je niet verzekerd
• In Nederland eet je friet, in Kroatië een broodje 'ćevapi' (afkorting voor ćevapčići). Een stuk brood (lepinj) gevuld met worstjes van lamsgehakt, met uitjes en ajvar.
• 'Lignje na žaru' is toch wel mijn favoriet en heel Dalmatisch. ‘Inktvis op de grill’ is de letterlijke vertaling. De zachte inktvis met de smaak van barbecue, de olijfolie met knoflook, de aardappel met blitva (snijbiet) die erbij geserveerd wordt… 'Dobar tek!' (eet smakelijk)

 

Iedereen kent de watervallen van het Nationaal Park Plitvicemeren. ‘Plitvice’ was zelfs het antwoord op één van de quizvragen in het tv-programma De Slimste Mens. Een fantastisch natuurpark, waar je uren kunt wandelen over houten vlonders langs de mooiste watervallen. Een bezoek aan dit park mag niet ontbreken tijdens je reis door Kroatië. Toch gaan we het niet over Plitvice hebben, maar over Brijuni Nationaal Park. Ik durf te wedden dat je van dit park nog niet gehoord hebt. 

Brijuni Nationaal Park ligt langs de westkust van Istrië, niet ver van Pula. Vanuit de plaats Fažana neem je de ferry naar het grootste eiland: Veli Brijun. Een indrukwekkend eiland vanwege de verscheidenheid aan bezienswaardigheden die het park te bieden heeft. Je kunt een fiets huren en je eigen route plannen, maar ik vond het leuker om het treintje te nemen. Deze rijdt over het eiland  en een gids vertelt je over de bijzondere plekken waar je langs komt. 

Ga terug in de tijd en bezoek het museum waar de bezittingen van Tito uitgestald zijn. Hij was de president van Voormalig Joegoslavië en had zijn zomerhuis op het eiland. Zijn auto staat ook tentoongesteld, leuk om mee op de foto te gaan.

In het noorden van het eiland kun je zelfs op safari. Spot hier onder andere zebra’s en de olifant van Tito. Lanka, zoals de olifant heet, kreeg hij destijds van de leidster van India. Als je met het treintje gaat, maak je hier ook een stop.

Wandel door de mediterrane tuin, met lavendelvelden waar ze in de Provence jaloers op zouden zijn en bezoek de 1600 jaar oude olijfboom, geplant door de Romeinen. 

Sluit je bezoek af met een 'ledena kava' in de haven, voor je terugvaart naar het vaste land.
 

Elke regio in Kroatië heeft haar eigen tradities als het gaat over muziek en klederdracht. In de Kroatische kustplaatsen is dit de traditionele muziek genaamd 'klapa'. Een klapa is een groep van 3 à 6 mannen die a capella zingen over de liefde, de zee en het mediterrane leven. 

De klapa is ontstaan in de tijd dat er nog geen internet of andere moderne gadgets waren en waar groepen vrienden samenkwamen en hun vrije tijd doorbrachten met gezamenlijk zingen. Dat is ook wat klapa betekent: ‘groep vrienden’.

Ze zijn te herkennen aan de zwarte pakken met een rode buikband én aan het bijzondere stemgeluid. Ze staan altijd in een halve cirkel en de groep is gemengd met jong en oud. De muziek hoor je vaak in konoba’s of lokale winkels en het kan zomaar zijn dat je een klapa treft bij een wandeling door de stad.

Als ik door de smalle straatjes van Trogir of Split loop en ik hoor in de verte klapa, geeft mij dat naast een ultiem vakantiegevoel, ook een gevoel van thuiskomen. Herken jij tijdens je volgende vakantie in Kroatië een klapa?

Tip: de twee populairste kuststeden van Kroatië
Dat zijn Dubrovnik en Split. Dubrovnik, helemaal in het zuiden van Dalmatië, is bekend als decor voor King’s Landing uit Game of Thrones. De oude stad is omringd door hoge stadsmuren. Maak een wandeling over de stadsmuren en waan je in een film. Of neem de kabelbaan naar Mount Srd, zodat je de stad van bovenaf kan bekijken. 

Split is naast een erfgoed parel en een belangrijke havenstad aan de Dalmatische kust, ook hip and happening. De stad is héél populair onder een brede doelgroep. Het aanbod van de stad is daarop aangepast: you name it, they have it. Iets minder authentiek dus, maar daarom niet minder leuk en zeker een bezoek waard.